Σοφία, Αλεξέγιεβνα

Τσαρίνα της Ρωσίας, κόρη του τσάρου της Μόσχας Αλέξιου Μιχαήλοβιτς και ετεροθαλής αδελφή του Μεγάλου Πέτρου (1657-1704). Μετά τον θάνατο του αδελφού της τσάρου Θεόδωρου Γ’, στο θρόνο της Ρωσίας ανέβηκε ο ετεροθαλής αδελφός του Πέτρος, μιας και ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιβάν E’ ήταν πνευματικά καθυστερημένος. Η Σ. τότε υποκίνησε επαναστατικό κίνημα, με σκοπό να επιβάλει ως συμβασιλιά στον Πέτρο τον αδελφό της Ιβάν, επειδή κάτι τέτοιο θα διευκόλυνε τα σχέδιά της να αναδειχτεί ουσιαστικός υπερκυβερνήτης της χώρας. Με τη βοήθεια του ευνοούμενου της υπουργού Γκαλίτσιν πέτυχε να πραγματοποιήσει τους σκοπούς της και κυβερνούσε τη Ρωσία με απολυταρχικό τρόπο, καταδιώκοντας ιδιαίτερα την οικογένεια Ναρίσκιν, από την οποία καταγόταν η μητέρα του Μεγάλου Πέτρου, καθώς και τους οπαδούς της. Το 1686 η Σ. υπέγραψε συνθήκη με την Πολωνία, σύμφωνα με την οποία η τελευταία θα παραχωρούσε στη Ρωσία το Σμολένσκ και την Ουκρανία σε αντάλλαγμα της στρατιωτικής βοήθειας που θα πρόσφερε η τσαρίνα στη χώρα αυτή για να αντιμετωπίσει τους Τάταρους και τους Τούρκους της Κριμαίας. Στο μεταξύ ο Μέγας Πέτρος προετοιμαζόταν να ανατρέψει τη Σ. και να αναλάβει την εξουσία. Στις εμφύλιες συγκρούσεις που ακολούθησαν τα τάγματα των στερλιτσών που υποστήριζαν την τσαρίνα νικήθηκαν και οι περισσότεροι από αυτούς αποκεφαλίστηκαν, ενώ οι υπόλοιποι στάλθηκαν με κομμένες μύτες στη Σιβηρία. Η Σ. κλείστηκε σε κάποιο μοναστήρι κοντά στη Μόσχα, όπου αργότερα δηλητηριάστηκε και πέθανε. Η τσαρίνα Σοφία Αλεξέγιεβνα, ετεροθαλής αδελφή του Μεγάλου Πέτρου, σε πίνακα του Ρεπίν (Πινακοθήκη Τρετιακόφ, Μόσχα).